Ev roman nîşan dide wan rojên tarîxa Kurdan, wextê ku Kurdistan di halekî pir giran de bû. Alîpadîşahê Tirkîyeyê (Romê), ê ku Ermenistan, Sûrîye, Mezopotamya, Erebistan û Misir bi zora sîlehan zeft kirin û derket nîvê Balkanan, li wê derê jî Bulgaristan û dewleteke biçûk, Albanya, zeft kirin. Paşê padîşahê Tirkîyeyê ew eskerê xwe yê giran bi sîleh û cebilxaneyan şande ser Kurditanê. Wî dixwest erdê wan ê qedîm ê kal û bavên wan zeft bike û wan jî bike destê xwe. Li alîyê din, Şahê Îranê eskerê xwe yê şerê di qurnan de qalbûyî dişande ser Kurdistanê, wekî ji xwe re zeft bike. Lê Kurdan bi mêrxasî şer dikir li hemberî wan her du dewletên mezin û giran ên wê çaxê. Ev roman şerê wî wextî yê li ser Kela Dimdimê qise dike û nîşan dide çawa Kurdan şer dikir li hemberî wan dagirkeran û erdê kal û bavên xwe xweyî dikirin. Serkarê wî şerî ne mîr bû, ne beg bû, ne jî axa bû, ew Kurdek bû, navê wî Xano bû. Wî Kela Dimdimê çêkir, xelkê jê re digot, Xanoyê Çengzêrîn. Di behsa vê çîroka Kurdan û mêrxasîya wan de, gelek serpêhatî hatine qisekirin û qelema gelek Kurdan û bîyanîyan jî li ser rûpelên vê destanê gerîyane. Nivîskar me yê gewre, mîrê romannivîsîya Kurdî, Erebê Şemo jî bi zimanekî rewan û hêjayî pesinê ev destana han li ber me raxistiye û kiriye gencîneya gelê xwe ya çandî.
