Kürt Mahşeri

A. Fuat Hengirvanlı

Kürt halkı, bir zamanlar iki nehir arasında uzayıp giden cennet topraklarının ilk bekçisiydi. Sonra bir sessizlik çöktü o toprakların üstüne. İsimler silindi, diller kesildi, yürekler söküldü, zihinler karartıldı. Mezopotamya’nın kalbinde, o kalple birlikte kalbi atan bir halk, kendi yurdunda kendine yabancılaştırıldı.  Belirli bir tarihi arka plan içerisinde mitolojiden felsefeye, belirli dönemlere damgasını vurmuş gerçek kişiliklerden ve olaylardan edebi figürlere, kitabelerin arkaik belleğinden devrimci hafızanın keskin bilincine uzanan Kürt Mahşeri ile A. Fuat Hengirvanlı bu yabancılaşmanın ve kendini yeniden bulmanın izlerini sürüyor. Kitap, hem bir yakın tarih muhasebesi hem de kökleri Mezopotamya’nın bereketli topraklarına, acıları ise yitik Aden Bahçesi’nin kalbine giden bir tarihsel diriliş öyküsünü sağlam bir kompozisyon içinde ele alıyor... Kitabın dili, kadim kutsal metinlerin sesi. Tevrat’tan Prokrustes’e, Sodom’dan Deli Dumrul’a uzanan edebi göndermelerle, Kürt halkının uğradığı inkârın, unutmanın, çarpıtmanın ve yok sayılmanın nasıl bir insanlık krizi doğurduğunu örnekleriyle açıklıyor. Burada geçen “mahşer” hem fiziksel yıkımın, hem dilin, hem hafızanın, hem kimliğin, hem de insanlık yitiminin bileşik anlamı oluyor. Bir başka açıdan da bu yıkım içinde belleğin yeniden inşası ve karanlığa karşı muazzam bir direnişin capcanlı tanıklığı ve en geniş kavrayışının adı... “Hatırlamak acıdır. Geçmişle yüzleşmek, kişiyi bir bakıma tüm sırt çevirdiklerine dönmeye çağırır, onlarla yeniden ve insanca bir bağ kurmayı emreder. Hatırlamak, var olmaktır” der Hengirvanlı. Kendisi gibi eseri de hem yükünü taşıdı bu acı dolu hatıranın, hem de bütün özgürlüğünü…