Dersim Aleviliği

Doğan Munzuroğlu

Dersimliler birbirlerine sık sık şu soruyu sorarlar: Biz kimiz? Ülkenin hiçbir bölgesinde "biz kimiz" sorusuna bu kadar kafa yoran insanlarla karşılaşmadım. Herhalde "biz kimiz" sorusuna oldukça farklı ve kafa karıştırıcı cevaplar bu coğrafyadan çıkacaktır. Elinizdeki kitap bu soruyu içeren açıklamalara da yer vermektedir. Bu kitabı eline alan okuyucu doğal olarak "Dersim`de diğer Alevi bölgelerinden tamamen farklı bir Alevilik mi vardı?" diye düşünecektir. Tamamen farklı olmasa da önemli farklılıklar arz eden bir Alevilikten söz ediyoruz. Ya da Alevi kuramcıların ezberinden farklı bir gerçeklik var. İslam`ı ve İslam`ın dinsel önderlerini referans alan bir Alevilik ortaya çıkmadan önce yörede söz etmeye değer bir inanç ve yaşam geleneğinin olduğunu söylemek gerek. Bu kitapta, bir zamanlar Dersim`de ve yakın bölgelerde yaşanmış, Alevi teorisyenlerin iddia ettiği inançsal çerçeveye pek uymayan bir Alevi inancından söz edilmektedir ve doğal olarak Alevi inancını Türk ulusal kimliğine yedekleyen bir anlayış eleştirilmektedir. Türk ulusunun inşa sürecindeki çalışmalara Aleviliğin bolca malzeme yapılması ve teorik alanda "Türk dini" gibi bir algının yaratılması eleştirilmektedir.