Darağacından Notlar

Julius Fucik

Darağacından Notlar, Gestapo zindanının karanlık bir hücresinde, dayanılmaz koşullar altında inatla kaleme alınmış bir direniş güncesi. Çekoslovakya Komünist Partisi’nin önderlerinden Fuçik, 24 Nisan 1942’de, Gestapo’nun düzenlediği bir baskında tutuklandı. Pankráč Hapishanesi’nde geçirdiği işkence dolu günlerden sonra Berlin’e götürülerek, 25 Ağustos 1943’te bir Nazi mahkemesi tarafından ölüm cezasına çarptırıldı. 8 Eylül 1943’te asılarak idam edildi. Fuçik’in bu kitabını, ona hücresinde kâğıt kalem sağlayan ve pek çoğunu sigara kâğıtlarına yazdığı notları gizlice dışarıya çıkaran iki Çek gardiyana borçluyuz. Ve kuşkusuz, toplama kampından sağ çıkmayı başaran karısı Augustina Fučik’in, farklı kişilere dağıtılmış bu notları bir araya getirmesine… Darağacından Notlar, celladın ilmiğinin gölgesi altında yazılmış, az rastlanır yapıtlardan. Prag’daki Pankráč Hapishanesi’nin bir hücresinde gizlice tutulmuş notlardan oluşsa da, yalnızca bir komünist önder ve direnişçinin değil, aynı zamanda bir gazeteci ve edebiyat eleştirmeninin kaleminden çıkmış bir günce. Fučik’in, her gün ağır sorgulamalar ve işkencelere uğradığı, her an idam edilmeyi beklediği günlerde bile zaman zaman düşgücünün uçsuz bucaksızlığına yelken açabilmesi, elimizdeki kitaba benzersiz edebî tatlar katıyor, bu ölüm güncesini sıradan bir siyasal manifesto olmaktan çıkarıp ölümsüz kılıyor. Celal Üster’in çevirisi ve –çevirinin ilginç öyküsünü içeren– sunuşuyla...