Bekle Diyarbakır

Ali Öztürk

“Bekle Diyarbakır“ Mehdi Zana’nın hatıraları Mehdi Zana’nın Bekle Diyarbakır adlı anı kitabı Avesta yayınlarından çıktı. Zana’nın çocukluğunun ilk yıllarından itibaren Diyarbakır hapishanesinden tahliye edilişine kadar yarım asır süren hayat hikâyesinin yer aldığı kitap, ideolojik kalıpların dışına çıkarak duygusal yönü ağır basan bir serencam sunmaktadır. Mehdi Zana’nın, terzi çıraklığından başlayarak Diyarbakır Belediye Başkanlığına uzanan hayat hikâyesinde; aşk, siyaset, özveri, dürüstlük, kavga, özlem, inanç, hayal kırıklıkları, menfaat çatışmaları ve işkence temaları iç içe geçmiş bir şekilde yer almaktadır. Kitapta, miting meydanlarında halkın bir bayrak gibi coşkunca dalgalanarak haklarını sonuna dek savunması ve yapılan her türlü işkenceye rağmen onurlu duruşundan taviz vermeyen dava adamlarının mücadeleleri anlatıldığı kadar, kısır parti çekişmeleri nedeniyle oluşan hizipleşmelerin aynı yolda yürüyen insanları ne ölçüde korkunç bir şekilde böldüğü ve devletin baskısı nedeniyle yaşanan sorunlar da anlatılmaktadır. Mehdi Zana’nın, bazen çarpıcı bir anlatımla trajik bir hale bürünen anıları, bazen de yalın bir anlatımla ironik bir tarza dönüşmektedir. Şiirsel bir üslupla kaleme alındığından dolayı akıcı bir şekilde okunan anılar, okuru, yarım asrı Mehdi Zana ile birlikte yaşamaya davet ediyor. Kimdi Mehdi Zana? Nasıl bir insandı? Hataları, tutkuları, özlemleri, umutları, görüşleri, eylemleri nelerdi? Nasıl bir yaşam çizgisi izlemiş, nelerle karşılaşmış ve bir terzi çıraklığından Diyarbakır Belediye Başkanlığı’na, oradan da bir direnişin sembol kişiliklerinden biri olma noktasına nasıl gelmişti? Her soru beni bir başka soruyla buluşturduğunda, oturup bu işi yazıya dökmeye, belgelemeye, önemli ve ilginç bulduğum bazı olayları, halkımızın bilgisine sunmak gerektiğini düşündüm. - Ali Öztürk Zana’nın yaşamı, bir bakıma Kürtlerin aydınlanma ve politize olmaları sürecinin bir prototipini oluşturuyor. Olaylar geliştikçe, Türk sosyalist hareketi ile Kürt milliyetçiliğinin arayışlarının kesiştiği ve ayrıştığı noktaları ve bunların ardındaki etkenleri de gözleyebiliyoruz. Kürt aydınların TİP’te kendilerine bir kanal bulma çabaları, ulusal ve toplumsal muhalefetin bir bileşeni olarak “Doğu Mitingleri”nin yaygınlaşması, Kürt kimliği ve ilk kez bir demokratik kitle örgütü olarak DDKO’ların kurulmaya başlaması, sosyalist gençlerin, ilerici aydınların ve geleneksel milliyetçi akımların bir araya geldiği DDKO’ların 12 Mart yargılamalarıyla siyasal çizgiler halinde saflaşmaya başlamaları... ve daha pek çok sosyal-siyasal oluşumu Zana’nın aktif politik yaşamında, olayların hemen içinden gözlemleme olanağı bulabiliyoruz. Mehdi Zana’nın anıları Kürt halkının kendi dinamikleri ile yetiştirdiği bir halk adamının öyküsüdür - Recep Maraşlı